سختی‌گیر آب در اصل یک سیستم فیلتراسیون و بخش مهمی از سیستم تصفیه آب است، که به وسیله حذف یا کاهش یون‌های کلسیم، منیزیم، آهک و برخی کاتیون های فلزی سبب کاهش یا حذف سختی آب می شود. سختی آب ناشی از وجود املاح معدنی مانند کلسیم (Ca²⁺) و منیزیم (Mg²⁺)و به طور کلی یون ها و کاتیون های دو ظرفیتی یا چند ظرفیتی است. سختی‌گیرهای صنعتی دستگاه‌هایی هستند که برای حذف یون‌های کلسیم (Ca²⁺) و منیزیم (Mg²⁺) از آب در مقیاس بالا استفاده می‌شوند. این دستگاه‌ها مانع از تشکیل رسوب در سیستم‌های لوله‌کشی، بویلرها، برج‌های خنک‌کننده و سایر تجهیزات صنعتی می‌شوند. سختی‌گیرهای صنعتی با حذف این یون‌ها، کیفیت آب را بهبود داده و باعث افزایش طول عمر تجهیزات و کاهش هزینه‌های تعمیر و نگهداری می‌شوند.
سختی گیرها دارای انواع مختلفی می باشند؛ از جمله:
- سختی‌گیر رزینی (تبادل یونی)
این نوع از سختی گیر، با استفاده از رزین‌های کاتیونی، یون‌های کلسیم و منیزیم را با یون‌های سدیم (Na⁺) یا پتاسیم (K⁺) جایگزین می‌کند. همچنبن به وسیله کارایی بالا در حذف سختی آب، جهت استفاده خانگی و صنعتی مناسب می باشد. - سختی‌گیر مغناطیسی یا الکترونیکی
این سختی گیر، بدون نیاز به مواد شیمیایی، با ایجاد میدان مغناطیسی یا الکتریکی، ساختار کریستالی یون‌های کلسیم و منیزیم تغییر کرده و مانع تشکیل رسوب می‌شود. یکی از معایب این نوع سختی گیر عدم حذف کامل سختی آب می باشد. (تنها رسوب‌گذاری کنترل می‌شود). - سختی‌گیر اسمز معکوس (RO)
در این نوع، آب با فشار از یک غشای نیمه‌تراوا عبور کرده و املاح و یون‌ها جدا می‌شوند. همچنین قادر به حذف کامل املاح و سختی آب و تولید آب با کیفیت بالا می باشد. - سختی‌گیر شیمیایی
در این نوع، افزودن مواد شیمیایی مثل فسفات‌ها مانع از رسوب‌گذاری می‌شود. اما نیاز به نظارت دقیق بر میزان مواد شیمیایی در این نوع سختی گیر ها حائز اهمیت می باشد.
از جمله مزایای استفاده از سختی گیرها افزایش طول عمر تجهیزات و لوله‌ها، کاهش هزینه‌های تعمیر و نگهداری، بهبود راندمان دستگاه‌های حرارتی و برودتی، جلوگیری از رسوب و گرفتگی در سیستم‌ها، صرفه‌جویی در مصرف انرژی می باشد.
